Tip van de Energiecoach: cv goed afstellen
Eerst even wat “technische begrippen”
Bij verwarming is er sprake van een warmteproducent (de cv-ketel), warmtetransport (de pomp en de toevoerleidingen, stangen of stijgleidingen) en een groot aantal consumenten (radiatoren). Alle drie verdienen aandacht, vooral omdat het van groot belang is dat het geheel in balans is. Dan wordt er niet meer warmte opgewekt dan er nodig is en kan er dus met behoud van comfort bespaard worden op gas.
Deze gasbesparing wordt bereikt door de cv niet op 90 graden te stoken maar op 70 graden, waardoor de warmteproducent efficiënter warmte produceert. U kunt zelf testen of dit in uw woning of VvE werkt door de ketel op 70 graden te (laten) zetten en te constateren of het nog steeds behaaglijk is in uw woning. Doe dit alleen bij de zogenaamde HR-ketels aangezien die de condensvorming bij deze lagere temperatuur kunnen verwerken.
Een pomp zorgt ervoor dat het water onder druk door de radiatoren stroomt. Elk appartement en/of ruimte heeft radiator(en), waarvan de afmetingen bij de bouw zo zijn berekend dat er bij extreem koud weer nog genoeg warmte kan worden afgegeven om de ruimte op een gewenste temperatuur te brengen. De ketels moeten dan die warmte ook kunnen leveren en dat bepaalt de te installeren maximale capaciteit van de ketels. Maar gedurende een groot deel van het jaar is die maximale capaciteit niet nodig.
Elke radiator heeft een kraan, soms nog met de hand ingesteld, waardoor de toevoer van warmwater kan worden geregeld (of zelfs afgesloten) met als bedoeling om de kamertemperatuur te kunnen instellen. Er zijn ook thermostaatkranen (vaak Danfoss kranen, genoemd naar de fabrikant) die dit automatisch doen.
Waterzijdig inregelen en waarom is dit nodig?
De bedoeling van waterzijdig inregelen is om te bereiken dat de druk voor ELKE radiator precies zo groot is als nodig is voor die radiator, onafhankelijk van de plaats waar die radiator staat en hoe groot hij is. Die druk kan dus per radiator verschillend zijn. Doordat de druk voor elke radiator optimaal is, kan uiteindelijk de temperatuur van het water dat de cv-ketel levert ook lager zijn en hoeft er niet meer warm water geleverd te worden dan nodig is voor alle ingestelde radiatoren samen. Ook dit bespaart dus gas, terwijl het comfort eerder groter zal zijn dan bij een niet ingeregeld systeem.
Verder heeft een systeem waarin alle radiatoren goed zijn ingeregeld, een waterdoorstroom en watertemperatuur die kloppen met de vraag. De overlast die men nu zou kunnen ondervinden (denk aan suizen, tikken en hete leidingen in hartje zomer) zal aanzienlijk afnemen.
Hoe doet u dat nu?
Sinds een paar jaar zijn er drukgecompenseerde thermostaatkranen die niet alleen de temperatuur regelen, maar ook de druk regelen. De kraan bestaat uit een tussenstuk dat tussen de radiator en de aanvoerleiding van het warm water moet worden geplaatst en hierop wordt de thermostaatknop aangebracht waarmee de temperatuur ingesteld kan worden.
Het plaatsen en afstellen van deze drukgecompenseerde thermostaatkranen staat bekend als waterzijdige inregeling.
Als dit gedaan is, stroomt door alle radiatoren precies de juiste hoeveelheid warm water op de juiste temperatuur die nodig is om die ruimte optimaal te verwarmen. Vroeger was het niet ongewoon dat installateurs dit deden bij het installeren van een nieuwe ketel. Dat kan nog steeds, en is een erg goed idee. Maar vrijwel geen installatiebedrijf biedt dit nog spontaan aan. Waarschijnlijk uit angst om als ‘duur’ gezien te worden, want het kost tijd en dus geld. Soms ontbreekt ook simpelweg de expertise.
Bij het gros van de woningen is daarom de cv-installatie niet optimaal ingesteld. Dit geldt ook voor nieuwbouw, met nadelige gevolgen voor het energieverbruik en comfort.
Kan het ook bij VvE’s?
Bij VvE’s komen twee situaties voor: een cv-ketel per appartement of centraal gestookte cv-ketels die het hele complex van warmte voorzien.
In het eerste geval is bovenstaande volledig van toepassing. In het geval van centrale warmtevoorziening moeten wel alle appartementen meedoen en bij elke radiator wordt dan zo’n drukgecompenseerde thermostaatkraan geplaatst.
Iedere radiator is onderdeel van een gemeenschappelijk verwarmingssysteem en de gewenste balans tussen warmtevraag en warmtelevering door de ketels werkt alleen maar als dan ook alle radiatoren zijn ingesteld.
Ten slotte:
Op internet is veel te vinden (tik bijvoorbeeld waterzijdig inregelen in, of Danfoss ventielen, of beide). Websites die goed leesbaar zijn, zijn die van de consumentenbond en eigen huis.
