In gesprekken met VvE’s en VvE-beheerders komt een rode draad naar voren: ‘De afgelopen 2 jaar hebben we meer te maken gehad met verduurzaming dan de afgelopen 10 jaar’. De urgentie is duidelijker geworden en dit creëert langzaam vraag naar verduurzaming bij VvE’s. Beheerders merken dit ook en in steeds meer vergaderingen komt verduurzaming op tafel als aanvullende dienstverlening. Er is echter één probleem: grote onduidelijkheid over wat er gaat gebeuren. Zeker met thema’s als aardgasvrij.
Laat nou net de gemeente de regiehouder zijn die daar wat aan kan doen. VvE’s zouden bijvoorbeeld een belangrijke speler moeten zijn in de transitievisie warmte die gemeenten moeten opstellen voor het einde van 2021. Uit deze visie volgen plannen per wijk om uiteindelijk van het aardgas af te gaan. Aan de voorkant de VvE’s, haar bestuurders en beheerders mobiliseren lijkt essentieel te zijn.
De VvE-markt is aanvullend een mooi voorbeeld hoe met heldere kaders en gerichte samenwerking tussen de lokale overheden en VvE-beheerders gezorgd kan worden voor gezonde marktwerking. Lokaal slim samenwerken, problemen ophalen en dit uiteindelijk op landelijk niveau laten landen, zodat er kaders gesteld kunnen worden. Dit zou de werkwijze moeten zijn. Wat er dan uitkomt is onzeker. Dat kan alles zijn, van versnippering per bouwblok tot knellende wet- en regelgeving. Neem bijvoorbeeld de jaarlijkse minimale spaarnorm voor VvE’s. Die gaat uit van herbouwwaarde, maar niet van verduurzaming. Om nog maar te zwijgen over de investeerders die na 10-15 jaar exploiteren hun bezit verkopen, hiermee een VvE creëren, maar zeker niet een goede spaarpot achterlaten.
VvE bestuurders als helden en lokale verankering
Behalve de VvE beheerder die baat heeft bij duidelijke kaders en lokale verankering is er nog een andere groep die aandacht behoeft: de VvE-bestuurders. Dit zijn veelal vrijwilligers met behoorlijke verantwoordelijkheden. In sommige gevallen dragen zij de verantwoordelijkheid voor miljoenen aan investeringen. Tegelijkertijd is het een van meest onzichtbare ‘beroepen’.
Opvallend is dat VvE-bestuurders niet altijd in contact staan met hun collega’s van andere VvE’s, of de weg weten te vinden naar de gemeente. Hier is eenzelfde versnippering zichtbaar als bij de bouwblokken. Meer aandacht voor de rol van VvE-bestuurder met lokale ondersteuning en verankering kan enorm helpen de energietransitie te versnellen. Een mooi voorbeeld hiervan is het VvE Platform in Schiedam.
De VvE is de vergeten startmotor van de energietransitie, maar dit hoeft niet zo te blijven. Juiste politieke en ambtelijke aandacht op Rijksniveau kan helpen een aantal problemen op te lossen met betrekking tot financiering en versnippering. Slimme verankering bij lagere overheden kan vervolgens helpen om de concrete wensen en behoeften op te halen bij VvE’s en haar beheerders. Op deze manier krijgt de VvE de aandacht die ze verdient en bereiken we langzaam het tempo dat nodig is om de energietransitie te laten slagen.
samenvatting artikel Sven Ringelberg